LÝ DO TẤN CÔNG UCRAINE CỦA TỔNG THỐNG NGA PUTIN VÀ ĐẠI SỨ NGA TẠI LIÊN HIỆP QUỐC

PHẢN BIỆN CỦA TS. PHẠM NGỌC MINH TRANG VỀ TUYÊN BỐ LÝ DO TẤN CÔNG UCRAINE CỦA TỔNG THỐNG NGA PUTIN VÀ ĐẠI SỨ NGA TẠI LIÊN HIỆP QUỐC

Bởi vì Putin và Đại sứ của Nga tại Liên Hiệp Quốc có sử dụng những lập luận pháp lý để giải thích của hành vi tấn công lãnh thổ của Ukraine, nên sau đây là phần phản biện (một cách hết sức ngắn gọn). 

 

[Theo Putin và Đại sứ của Nga tại Liên Hiệp Quốc] việc Nga tấn công bằng vũ lực vào lãnh thổ của Ukraine là hợp lý bởi vì:

1. Quyền tự vệ chính đáng, theo điều 51 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc

=> Không hợp pháp. Muốn kích hoạt quyền tự vệ phải có 1 cuộc tấn công vũ lực (Armed attack). Ukraine chưa hề tấn công vào lãnh thổ nước Nga.

2. Quyền tự vệ tập thể, theo điều 51 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc. Nga công nhận sự ra đời của hai nước “Cộng hòa nhân dân Donetsk” và “Cộng hòa nhân dân Luhank, Ukraine có “xung đột vũ lực” với hai “quốc gia” này, nên Nga cùng Donetsk và Luhansk kích hoạt quyền tự vệ tập thể

=> Không hợp pháp.

Hai thực thể Donetsk và Luhansk không thể tự nhiên mà trở thành quốc gia, chủ thể của luật quốc tế, để có thể áp dụng điều 51. Hai thực thể này không đạt các tiêu chí để trở thành quốc gia, không thể chỉ vì Putin ký hai tờ giấy mà trở thành chủ thể được áp dụng luật quốc tế. Như vậy, không có cái gọi là “quyền tự vệ tập thể” ở đây.

3. Sử dụng vũ lực để bảo người dân Nga bị thảm sát ở Donbass.

=> Không hợp pháp.

- Thứ nhất, để thực hiện quyền can thiệp nhân đạo (1 trong những khái niệm đầy tranh cãi trong luật quốc tế) cần những bằng chứng rất rõ ràng và không thể chối cãi. Nga chưa hề đưa bằng chứng cụ thể. Trong khi đó, Ukraine hôm nay vừa kiện Nga ra tòa án công lý quốc tế về việc nhào nặn và diễn giải sai khái niệm “thảm sát” trong luật quốc tế.

- Thứ hai, sử dụng vũ lực trong luật quốc tế phải thoả mãn hai yếu tố: cần thiết và đúng mực (neccessity and propotionality). Ví dụ, người ta tát anh, anh không thể đốt nhà thiêu trụi cả gia đình người ta được. Điều này là không cần thiết và không đúng mực. Trong trường hợp này, nếu Ukraine có giết hại người gốc Nga ở Donbass thật, điều này cũng không thể biện minh cho hành vi đem quân tấn công toàn diện vào Ukraine và đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân của Nga.

- Thứ ba, nếu là can thiệp nhân đạo, thông thường cần phải thông qua 1 tổ chức quốc tế để tiến hành hành vi này. Nga không thực hiện điều này.

Cuối cùng, các quốc gia đều có chủ quyền, quyền bất khả xâm phạm về lãnh thổ, và quyền độc lập trong việc ra các quyết định chính trị, đây là những nguyên tắc cơ bản và trụ cột của toàn bộ hệ thống pháp luật quốc tế. Theo luật quốc tế mà nói, Nga xâm phạm tất cả các quyền trên của Ukraine. Tấn công vũ lực vào lãnh thổ Ukraine, yêu cầu lực lượng quân sự đầu hàng và giao nộp Tổng thống, đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân, và yêu cầu Ukraine không tham gia các tổ chức quốc tế mà Nga không đồng ý.

Do vậy, tất cả các lập luận pháp lý của Nga đưa ra dù là phát biểu trên TV hay trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đều không thuyết phục, tất cả đều không thể dùng để biện minh cho việc vi phạm Hiến chương Liên Hiệp Quốc, vi phạm luật quốc tế của quốc gia này.

[Nguồn: FB Pham Ngoc Minh Trang]